Çocuklarda Çalma Davranışının Nedenleri
Çocuklarda çalma davranışında öncelikle çocuğun çalma davranışının gerçekleştiğindeki yaşına, çalma davranışının şiddetine, sıklığına bakılmalı ve ardından nedeni öğrenilmelidir. Çocuktaki çalma davranışına eşlik eden başka sorunlar var mı? Çalma davranışı ne zaman başladı? Ne kadar süre devam ettiği gibi yaklaşımlarda bulunup derin bir analiz yapılmalı. Örneğin; 7 yaş ve altındaki çocukta ortaya çıkan çalma davranışı daha çok mülkiyet duygusunun gelişmesi ile ilişkili olduğu için o şekilde incelenmesi gerekirken 7 yaş ve sonrasında çocuklardaki çalma davranışının daha çok psikososyal nedenlerine odaklanmak gerekir.
Çocuk eğer bir kereliğine çalma davranışında bulunduysa bunun anlık bir dürtü olduğu düşünülebilir ve çocuğa çalma davranışının yanlış olduğu söylenerek durum kontrol altına alınabilir fakat uzun süren bir çalma durumu varsa bunun nedenlerini başka yerlerde aramak gerekir.
‘Çocuğun ihtiyacı ne?’
İlk önce bu soruya cevap aranmalı ve çocuğu çalma davranışına itebilecek nedenler üzerinden gidilmeli. Sorunun ne olduğundan daha önemli bir şey varsa o da neden olduğudur. Nedeni bulunup ona göre müdahale edilmeli.
Nedenleri üzerinden gidecek olursak, çocuğa yeterli ilgi ve sevgi sağlanmıyor olabilir ya da model aldığı birileri olabilir. Bu nedenle çocukla baş başa görüşmek ya da gözlem yapmak çocuktaki çalma davranışının altında yatan nedenleri öğrenmekte oldukça önemlidir.
Hırsızlığın (çalma davranışının) iki önemli nedeni vardır: Kendisinde olmayan bir şeyi elde etme isteği ya da başkasını sahip olduğu bir şeylerden yoksun bırakma isteğidir. Bu ikisinin dışında çocuktaki çalma davranışının özünde anne-babasını aşağılama ve yaptığı davranışla onları kötü hissettirme veya cezalandırma dürtüsü olabilir. Bir başka olasılık ise arkadaşına olan kıskançlığı ya da öfkesi olabilir ve onu üzme isteğiyle çalma davranışında bulunabilir. Çocuğun çalma hakkında bir bilgisi olmayabilir ve aile çevresinin çocuğa mülkiyet kavramını, haklara saygı göstermesini yeteri kadar aşılamakta (yetersiz ebeveyn becerileri) eksikleri olabilir.
Çocuklardaki Çalma Davranışında Çözüm Önerileri
Öncelikle ebeveynler, küçük yaşlarda başkalarına ait olan bir şeyi izinsiz almanın sık olduğunu bilmeli. Bu tür eylemleri hemen “çalma” anlamında kabul etmemek gerektiğini ve bu durumun çocuğun gelecekte suçlu olacağı anlamına gelmeyeceği bilinmeli. Eğer bir sorun varsa o da sadece çocuktaki çalma davranışı görmezden gelinirse o zaman kalıcı davranış problemlerinin ortaya çıkabileceği, durumun ve davranışın nedenlerinin bir uzmanla aşılması gerektiği de unutulmamalıdır.
Çocuk evde de çalma davranışında bulunuyorsa, kendine ait olmayan eşyaları aldığında kendisine bunları kime ait olduğunun hatırlatılması gerekir. Çocuk, kendine ait olmayan eşyaları ancak izin verildiği takdirde ödünç alabileceğini öğrenmelidir. Böylece çocuk, mülkiyet haklarına saygılı olmayı öğrenecektir. Bir başka önemli nokta ise anne-babanın rol model olması. Evde eşinin eşyası dahi olsa haber vererek almak çocukta daha başarılı sonuç almayı sağlayabilir.
Çocuklardaki çalma davranışı Çocuklardaki çalma davranışının Çocuklardaki çalma davranışı Çocuklardaki çalma davranışının
